Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym
Gdańsk-Południe Michała Paterka

Zgodnie z ustawą o pomocy osobom uprawnionym do alimentów świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia, jednakże w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, natomiast w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo. Warunkiem nabycia prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego jest kryterium dochodowe rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie. Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego następuje na wniosek osoby uprawnionej albo jej przedstawiciela ustawowego. Do wniosku, o którym mowa powyżej należy dołączyć m.in. zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne stwierdzające bezskuteczność egzekucji. Zgodnie z art. 2 pkt 2 cyt. ustawy bezskuteczność oznacza egzekucję, „w wyniku której w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności z powodu: braku podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika lub braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą”.

Tytuł wykonawczy jest podstawą wszczęcia i prowadzenia egzekucji, zatem w toku prowadzonego postępowania musi pozostać w aktach sprawy. Zakończenie postępowania egzekucyjnego nie zawsze jednak będzie oznaczało zwrot tytułu wykonawczego do wierzyciela. W przypadkach określonych w ustawie tytuł wykonawczy pozostanie w aktach sprawy i nie zostanie zwrócony wierzycielowi. Problematyka związana z dalszym losem tytułu wykonawczego po zakończeniu postępowania egzekucyjnego wyjaśniona została w art. 816 k.p.c., zgodnie z którym tytuł wykonawczy należy zwrócić wierzycielowi po ukończeniu postępowania, jeżeli świadczenie nim objęte nie zostało wyegzekwowane lub zostało zaspokojone jedynie częściowo. Jednakże w sytuacji, gdy roszczenie wynikające z tytułu wykonawczego zostało wyegzekwowane w całości komornik obowiązany jest pozostawić tytuł wykonawczy w aktach sprawy.

Zgodnie z art. 776 k.p.c. podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Przesłanki determinujące wszczęcie i prowadzenie postępowania egzekucyjnego określone zostały w poszczególnych przepisach Kodeksu postępowania cywilnego. W treści art. 797 ⸹ 1 k.p.c.  ustawodawca wskazał: „we wniosku o wszczęcie egzekucji lub żądaniu przeprowadzenia egzekucji z urzędu wskazuje się świadczenie, które ma być spełnione. Do wniosku lub żądania dołącza się tytuł wykonawczy.”. We wniosku o wszczęcie egzekucji wskazać należy również, informacje dotyczące dłużnika oraz wierzyciela (imię, nazwisko, nazwa, adres, siedziba, numer PESEL, NIP, REGON), w granicach określonych w treści art. 126 k.p.c. Wierzyciel może ponadto wskazać wybrane przez siebie sposoby egzekucji. Nadmienić należy, że zgodnie z art. 799 ⸹1 k.p.c. wniosek o wszczęcie egzekucji umożliwia prowadzenie egzekucji według wszystkich dopuszczalnych sposobów, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości. Skierowanie egzekucji do nieruchomości dłużnika oraz składników jego majątku, do których przepisy o egzekucji z nieruchomości stosuje się odpowiednio, jest możliwe tylko na wniosek wierzyciela.”. Jeżeli wniosek składany jest przez pełnomocnika, należy również dołączyć pełnomocnictwo lub uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa do reprezentowania w sprawie egzekucyjnej.